Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılı verilerine göre Türkiye’de 15-29 yaş arasındaki genç nüfusun önemli bir bölümü ne eğitimde ne de istihdamda yer alıyor. TÜİK’in raporuna göre yaklaşık 4,75 milyon genç, yani her dört gençten biri, “ev genci” olarak tanımlanıyor. Kayıt dışı istihdamla birlikte bu rakam 5 milyonu aşmış durumda.
Raporda, gençlerin çalışma hayatına katılımındaki düşüklüğün özellikle kadınlarda daha yüksek olduğu belirtildi. 15-24 yaş grubundaki gençlerin 2,9 milyonu, 15-29 yaş grubunda ise 4,7 milyon genç aktif üretim sürecinin dışında kalmış durumda. Kadınlarda işsizlik oranı yüzde 30,1 olarak kaydedildi.
Ekonomistler ve sosyologlar, bu durumu sadece işsizlik oranı olarak değerlendirmeyip toplumsal bir adalet meselesi olarak ele alıyor. Elde edilen istatistiklerin Türkiye’nin nüfus dinamiklerine ve ekonomik gelişimine olumsuz etkiler yaratabileceği vurgulandı. Prof. Dr. Emre Erdoğan, gençlerin işgücü piyasasına entegrasyonunun ülke için önemine işaret ederek kamu destekli istihdam programlarının hızla uygulanması gerektiğini ifade etti.
Araştırmalar; gençlerin düşük ücret, iş yerinde mobbing ve gelecek endişesi gibi sebeplerle iş gücüne katılımda isteksiz olduklarını ortaya koyuyor. Özellikle 15-25 yaş aralığında yaklaşık 3 milyon genç, emeklerinin karşılığını alamadığını belirterek iş gücüne katılmaktan kendilerini geri çekiyor. Ekonomist Dr. Murat Kubilay, mevcut ekonomi politikalarının genç işsizliğinin artmasına neden olduğunu belirterek, bu tablonun önüne geçilmezse toplumsal risklerin büyüyeceğine dikkat çekti.
TÜİK raporunda, çözüm önerileri arasında kamu ve özel sektör iş birliğinde gençlere yönelik istihdam projelerinin geliştirilmesi, üniversite mezunlarına yönelik staj ve mentorluk programlarının yaygınlaştırılması, kadınların iş gücüne katılımını destekleyecek sosyal politikaların artırılması ve mesleki eğitimin dijital beceri odaklı güçlendirilmesi yer aldı.
Genç işsizlik oranları ise şu şekilde açıklandı: 15-24 yaş arası işsizlerin oranı yüzde 22,9, 15-29 yaş grubunda ise yüzde 26,4 olarak ölçüldü. İlk çeyrek verilerine göre Türkiye’de genel istihdam oranı yüzde 48,9 seviyesinde bulunuyor.