Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, Türkiye ile Özbekistan'ın ortak üniversite kurma girişiminin olumlu sonuçlandığını belirterek, “Özbek kardeşlerimizle yaptığımız müzakereler olumlu sonuçlandı ve üniversitemiz bugün itibarıyla kurulmuş vaziyettedir. İsmi Uluslararası Türk Devletleri Üniversitesidir.” dedi.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Aşık Paşa Konferans Salonu'nda düzenlenen “2030'a Doğru Yükseköğretim Vizyonu Toplantısı”nın açılışında konuşan Özvar, daha önce Ankara, Diyarbakır, Niğde ve İzmir' de gerçekleştirdikleri toplantıların beşincisini Marmara Bölgesi, Orta Karadeniz ve Batı Karadeniz'deki 37 üniversiteyle İstanbul'da düzenlediklerini söyledi.
Özvar, altıncı ve son buluşmanın da İstanbul'da yapılacağını, toplantıların ardından yazılacak raporun üniversitelere sunulacağını dile getirdi.
Dünya genelinde yaklaşık 250 milyon öğrencinin yükseköğretime devam ettiğini belirten Özvar, “Bu sayının 2030'da 380 milyona, 2040'ta ise 600 milyona ulaşacağı öngörülmektedir. 1975 yılında başka ülkelerde eğitim gören öğrenci sayısı yaklaşık 800 bin iken son 50 yılda bu sayı dikkat çekici bir şekilde yaklaşık 8 kat artarak 2022 yılı itibarıyla 6,3 milyona ulaşmıştır. 2025 yılında bu sayının 8 milyona çıkması beklenmektedir. Bu rakamlar, yükseköğretimde kitleselleşme ve küreselleşme eğiliminin güçlü bir biçimde devam etmekte olduğunu gözler önüne sermektedir.” dedi.
Gelecek yıllarda yükseköğretimde önemli fırsatların yanı sıra ciddi sınamaların da olacağı dönüştürücü sürecin yaşanacağına dikkati çeken Özvar, dünya genelinde yükseköğretime ulaşma noktasında ekonomik maliyetlerin gittikçe yükselmeye devam ettiğini söyledi.
Özvar, şunları kaydetti:
“Ülkemizde öğrencilerin devlet üniversitelerinde parasız okuması, devletin en önemli eğitim politikalarından birini teşkil etmektedir. Vakıf üniversitelerinin başarılı öğrencileri yüzde 100 burslu okutması da bu bakımdan takdire şayan bir hizmettir. Bununla birlikte bütün üniversitelerimizin, ekonomik zorlukların yaşandığı bu dönemde paralı okumak durumunda olan gençlerin üniversiteye erişimine engel olmayacak bir ücret politikası izlemeleri son derece önemlidir.”
– “THE sıralaması, kaydettiğimiz mesafeyi ortaya koyması bakımından dikkate değerdir”
Kalite güvencesi ve küresel rekabet edebilirlik konusunun ilerleyen dönemde daha sık karşı karşıya kalınacak bir diğer önemli sınama alanı olduğunu ifade eden Özvar, küresel ölçekte bilim ve teknoloji yarışının büyüdüğünü, ülkeler arası rekabetin arttığını ve bu bağlamda küresel rekabette ön sıralara tırmanmanın zorlu bir yarış haline geldiğini söyledi.
“Türk üniversitelerinin uluslararası akreditasyon standartlarını karşılamada ve küresel üniversite sıralamalarında üst sıralarda yer almada ciddi ve başarılı bir sınav verdiği bugün uluslararası çevreler tarafından da kabul edilmektedir.” diyen Özvar, şu değerlendirmelerde bulundu:
“En son açılanan THE sıralaması, kaydettiğimiz mesafeyi ortaya koyması bakımından dikkate değerdir. THE 2025 sıralamasında eğitim bilimlerinde 35, mühendislikte 26, tıp ve sağlıkta 25, sosyal bilimlerde 24, işletme ve ekonomide 21, fen bilimlerinde 19, fizik bilimlerinde 18, bilgisayar bilimlerinde 17, sanat ve beşeri bilimlerde 11 ve psikolojide 5 üniversitemiz ilk 1000'e girmeyi başarmıştır. Ayrıca sıralamada değerlendirilen ana alanlardan 10'unda farklı üniversitelerimiz ilk 500'de kendine yer bulmuştur. Bunlar, son derece memnuniyet verici ve bizleri gelecek için motive eden sonuçlardır.”
YÖK'ün, eğitim ve sektör ihtiyaçları arasında çıkabilecek uyumsuzluğa karşı hızla harekete geçtiğini ve birtakım önlemlerin uygulandığını söyleyen Özvar, “Bu önlemlerin başında yeni ortaya çıkan ve ihtiyaç duyulan yetkinliklerin öğrencilerimize kazandırılması amacıyla üniversitelerimizi ön lisans, lisans ve lisansüstü program müfredatlarını sektör temsilcileriyle istişare halinde güncellemeleri yönünde teşvik etmek ve yönlendirmek bulunmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Yazılım ve yapay zeka tabanlı uğraşıların en çok talep edilen kariyer alanları olduğuna dikkati çeken Özvar, şöyle devam etti:
“Geçtiğimiz yıl başladığımız uzun süren çalışmalar ve istişareler neticesinde bu sene 17 yeni ön lisans ve lisans programı, 20 üniversitemizde 70'i aşkın sayıda açıldı. Tam doluluk oranı ile bu yıl bu programlar hizmet vermeye başladı. Ülkemizin dijital beceri açığının kapatılmasında önemli rol oynayacağına inandığımız bu programların sayısını, kalite standartlarını düşürmeden önümüzdeki yıllarda artırmaya devam edeceğiz.”
– Ortak üniversite girişimleri
Türkiye ile Özbekistan'ın ortak üniversite kurma girişiminin olumlu sonuçlandığını bildiren Özvar, “Özbek kardeşlerimizle yaptığımız müzakereler olumlu sonuçlandı ve üniversitemiz bugün itibarıyla kurulmuş vaziyettedir. İsmi Uluslararası Türk Devletleri Üniversitesidir. Bu üniversite, Yükseköğretim Kurulumuz ile Özbekistan Yükseköğretim Bakanlığı ile Özbekistan Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulu arasında yapılan bir mutabakat zaptıyla hayata geçmektedir. İlk planda İTÜ, ODTÜ, Hacettepe ve Ege Üniversitesi, bu üniversite çatısı altında birer program, bölüm açacaktır. Önümüzdeki yıllarda üniversite sayımızı Özbekistan'da da Azerbaycan'da da artıracağız.” şeklinde konuştu.
Azerbaycan'dan sonra Özbekistan'da kurulan üniversitenin de Türk dünyasına hizmet edeceğini vurgulayan Özvar, “Türkmenistan'la da görüşmelerimiz devam ediyor. Oraya da benzer bir anlayışla diğer üniversitelerimizi taşımak istiyoruz. Bu anlayışla, bu vizyonla Yükseköğretim Kurulu ve üniversiteler olarak geleceğe çok daha güvenle hazırlanıyoruz.” dedi.
Özvar, ayrıca 50 üniversitede dijital ve yapay zeka tabanlı programların açılacağını sözlerine ekledi.