ÖZGÜN TİRAN – Kırklareli İmam Hatip Lisesi öğrencisi Kuzey Abidin Kösegil, camilerin bahçelerindeki Osmanlı dönemine ait mezarların bilgilerini derleyip, mezar taşlarındaki yazıları Türkçeye çevirdiği “Tarih Fısıldayan Taşlar Projesi” ile TÜBİTAK proje yarışmasında birincilik hedefliyor.
Kösegil, 3 yıl önce dayısının yardımı ile Osmanlıca öğrendi. 9. sınıf öğrencisi Kösegil, okul müdürü Cahit Tosun'un yönlendirmesiyle kentteki camilerin bahçelerinde bulunan Osmanlı dönemine ait mezar taşlarındaki bilgileri Türkçeye çevirmeye başladı.
Öğrenci, 14 mezar taşının bilgilerini derleyip, mezar taşındaki Osmanlıca yazıları Türkçe olarak, fotoğraflarıyla okulun internet sitesine yükledi.
Proje kapsamında çalışma yapılan mezar taşlarının yanlarına QR kod konulacak. Vatandaşlar kodu cep telefonlarına okutarak mezarların bilgilerine ulaşabilecek.
Hazırlanan proje 24-27 Şubat'ta İstanbul'da düzenlenecek TUBİTAK 56. Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri final yarışmasına katılmaya hak kazandı.
Kösegil, hazırladığı projeyle birincilik hedefliyor.
– Tarihi başkentlerdeki kitabeleri de okumak istiyor
Kuzey Abidin Kösegil, AA muhabirine, Osmanlıca okumayı sevdiğini söyledi.
Osmanlıca okuyup yazmayı dayısından öğrendiğini ifade eden Kösegil, okul müdürünün yönlendirmesiyle bu projeyi hazırladığını, mezar taşlarındaki Osmanlıca yazıları Türkçeye çevirerek mezarlara ilişkin bilgileri elektronik ortama aktardığını belirtti.
Proje kapsamında QR kod yardımıyla mezarlara ait tüm bilgilere ulaşılabileceğini dile getiren Kösegil, “Osmanlı tarihine karşı ayrı bir ilgim var. Dayım da bana Osmanlıcayı öğretti. Ben de kendimi geliştirdim. Kırklareli’ndeki tüm camileri gezdim, kitabeleri okudum. Yetmedi, çeşmelere gittim.” dedi.
Projesinin TÜBİTAK bölge finallerinde yarışacağını dile getiren Kösegil, çalışmasının tüm Türkiye'ye örnek olacağına inandığını kaydetti.
Projeyi geliştirmek istediklerini anlatan Kösegil, “Kırklareli'nde çok kitabe bulunmuyor, Edirne, İstanbul gibi tarihi başkentlerde daha çok bulunuyor. Bu çalışmayı yapmak bana güzel bir his veriyor. Atalarımızı tanıyorum, başlık yapımından tutun nasıl bir hayat sürdürmüş, hangi dönemde vefat etmiş en ufak ayrıntısına kadar bir şekilde tanıyabiliyorum.” diye konuştu.
– “Herkes bu mezar taşlarındaki yazıları anlayabilir”
Okul Müdürü Cahit Tosun ise tarihe sahip çıkmak ve tarihi gelecek kuşaklara aktarmak istediklerini belirtti.
Osmanlıca yazıları Türkçeye çevirdiklerini ifade eden Tosun, bu mezarların kime ve hangi döneme ait oldukları konusundaki merakı gidermek istediklerini söyledi.
Mezar taşlarının birçok bilgi verdiğini gözlemlediklerini ifade eden Tosun, “Abidin, mezar taşlarındaki yazıları Türkçeye çevirdi. Günümüz teknolojisinde bir uygulama yapmak istedik ve QR kod ile herkesin bu mezar taşlarını okumasını, anlamasını, tarihle ilgili bilgi edinmesini istedik. QR kod ile bunu elde ettik. Herkes bu mezar taşlarındaki yazıları anlayabilir, tarihi hakkında bilgi edinebilir.” şeklinde konuştu.
Tosun, önemsedikleri çalışmayı gelecekte cami ve çeşmelere de uygulamayı istediklerini kaydetti.
Tarihi gelecek kuşaklara anlatmak istediklerini dile getiren Tosun, şunları kaydetti:
“Çok yakın bir zamanda mezar taşlarının yanlarına QR kod uygulamasını koymuş olacağız. Gelen vatandaşlarımız cep telefonlarıyla QR kodlarını okuttuğunda bütün mezar taşlarının tarihiyle ilgili, orada yatan kişiyle ilgili bilgileri edinmiş olacaklar. Bunu aynı zamanda internet sitemize yükledik. Şu an internet sitemiz de hazır. QR kod uygulamasını yaptığımızda, isteyen istediği bilgiye ulaşmış olacak. Bugüne kadar 14 mezarda çalışma yaptık. Bunu tabii ki geliştireceğiz. Zaman ve mevsimsel özelliklerinden dolayı bazı mezar taşlarımız silinmiş, onları çeviremiyoruz. Çevirebildiğimiz okunabilir durumda olan tüm mezar taşlarını cami ve çeşmelerdeki kitabeleri çevirmek istiyoruz.”