Cambridge ve Kopenhag üniversitelerinden bilim insanları, 37 bin yıl öncesine uzanan 1.300’den fazla antik insan DNA’sını inceledi. Araştırmaya göre insanların hayvanları evcilleştirmesi zoonotik hastalıkların yayılmasında kritik rol oynadı.
Avrasya’da yaşamış antik insanlarda 214 farklı hastalık etkeni tespit edildi. Zoonotik hastalıkların yaklaşık 6.500 yıl önce ortaya çıkıp 1.500 yıl içinde yaygınlaştığı belirlendi. Çalışmada vebaya neden olan Yersinia pestis bakterisinin bilinen en eski izine rastlandı. Difteri bakterisinin kökeni 11 bin yıl, hepatit B virüsü 9.800 yıl, sıtma paraziti ise 4.200 yıl öncesine kadar uzanıyor. Cüzzam hastalığına dair en eski bulgular ise yaklaşık 1.400 yıl öncesine ait.
Çiftçilik ve hayvan yetiştiriciliğine geçiş, hastalıkların hızla yayılmasına zemin hazırladı. Bu durum, nüfus azalması, kitlesel göçler ve genetik adaptasyon süreçlerini etkiledi. Özellikle 5 bin yıl önce Pontik Stepleri’nden kuzeybatı Avrupa’ya göç eden Yamnaya topluluklarıyla zoonotik hastalıklarda artış yaşandığı ortaya çıktı. Bu göçlerin genetik izleri günümüzde Avrupa toplumlarında hâlen gözleniyor.
Bilim insanları, antik patojenlerin haritasının çıkarılmasının yeni aşıların geliştirilmesinde yol gösterici olacağını belirtti. Araştırma lideri Profesör Eske Willerslev, eski patojenlerdeki bazı mutasyonların gelecekte yeniden ortaya çıkabileceğini, mevcut aşıların bunlara karşı test edilmesi gerektiğini vurguladı.