MİNE YILDIRIM – Sakarya'da çocuk yaşta heves ettiği el işi sanatına ömrünü adayan Vasfiye Tayat, ilerleyen yaşına rağmen 66 yıldır bırakmadığı mesleğiyle aile ekonomisine katkı sağlıyor.
Akyazı ilçesinde 1949'da doğan Tayat, ilkokul üçüncü sınıfı bitirdikten sonra “kız çocukları okumaz” anlayışından dolayı eğitim hayatına devam edemedi. 1950'li yıllarda mahallelerde evlerin bir odasında kurulan dikiş nakış kurslarına heveslenen ancak oraya da gitmesine izin verilmeyen Tayat, el işi sanatını kendi kendine öğrenmeye karar verdi.
Önce evini süslemeye başlayan, evlendikten sonra da çocuklarına örgüler yapan Tayat, 1994'te bir iplik fabrikasına üretimler yaparak alanında kendini geliştirdi. Ürünleri sergilerde ve kataloglarda boy gösteren Tayat, 2022'de Kültür ve Turizm Bakanlığınca, yok olma tehlikesi altındaki geleneksel sanatları icra eden Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcılarına verilen “Sanatçı Tanıtım Kartı”na layık görüldü.
Serdivan ilçesinde ikamet ettiği evini de “Ali-Sema-Vehbi Öner Kültür ve Sanat Evi” adıyla müzeye dönüştüren Tayat, el işiyle ürettiği çok sayıda tablo, örtü, yastık ve dantelleri ailesiyle yaşadığı binanın iki katında sergiliyor.
– “Hem evimi geçindirdim hem de sayısız kataloglarda eserlerim yer aldı”
Üç çocuk ve 2 torun sahibi Vasfiye Tayat, AA muhabirine, yıllarca işlediği örgülerle hem aile ekonomisine katkı sağladığını hem de sayısız eserlerinin kataloglarda yer aldığını söyledi.
Tayat, 31 yıl önce iplik fabrikasına gönderdiği mektubun ardından şirket yetkililerinin ziyaretine geldiğinden bahsederek, o tarihten itibaren firmaya üretim yapmaya başladığını anlattı.
Böylece hem evini geçindirdiğini hem de sayısız kataloglarda eserlerinin yer aldığını aktaran Tayat, “Giyim, ev süslemeleri, perdeler… Büyük sanatçıların villalarının perdelerini o şirket bana yaptırdı, benim eserlerimle süslendi.” dedi.
Tayat, 10 yaşlarında kendi kendine kursa gitmeden öğrenip örgü örmeye başladığını belirterek, çeyizini ve kardeşlerinin çeyizlerini hazırladığını, çok çalışıp az uyuduğunu ve halen el işine devam ettiğini kaydetti.
– “El işi yapmaya devam edeceğim, zaten elimde çok iş var”
Kağıt üzerinde küçük resimlerden motif çıkardığına değinen Tayat, örneğin Taraklı konaklarını, bulduğu kitapçık üzerinden örnekleyerek tabloya işlediğini anlattı.
Tayat, işleyeceği görselleri fotoğraftan önce kareli kağıdın üzerine çizdiğini aktararak, “Sayıları büyüttük, bir ev nasıl yapılır aşağı yukarı biliniyor. Cam, çerçeve ayırmasını biliyoruz. Daha sonra ipliklerimizle canlandırıp hayata geçirdik. Kağıt da siyah beyazdı ama biz onu yapısal durumunu bozmadan renklendirdik.” diye konuştu.
İki kızı ve bir kız torununun da destekçisi olduğunu dile getiren Tayat, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Okula gidiyorlardı. 'Bugün bırakırsanız, hiçbir zaman yapamazsınız' dedim. Evlendikten sonra da evlerinde yapmaya devam ettiler. Hep birlikte hesaplarız, neler yapacağımızı ona göre hazırlanıyoruz. Torunum 7 yaşındayken 'İşleme ver, işleyeceğim' diyemiyordu, 'Benim işlemim nerede anneanneciğim' diyordu. El işi yapmaya devam edeceğim, zaten elimde çok iş var. Gelecek nesillere bu sanatı aktarmak istiyorum. Bu ev, Kültür ve Turizm Bakanlığı envanterinde müze kategorisinde hizmet veriyor, hem de burada yaşıyorum.”